شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی و رابطه آن با پوسچر کاری در بافندگان فرش دستباف شهر سنندج

زمینه و هدف: قالی بافی یکی از مشاغل مهم و پرخطر در ایران است که عوامل ارگونومیکی مختلفی زمینه ساز بروز اختلالات اسکلتی-عضلانی در آن محسوب می شود. هدف از این مطالعه تعیین شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی به روش نوردیک و ارزیابی پوسچر انجام کار به روش qec در زنان فرشباف شهر سنندج بوده است. روش بررسی: در مطالعه توصیفی-تحلیلی (مقطعی) حاضر 250 نفر از بافندگان زن شهر سنندج بطور تصادفی ساده انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. به منظور تعیین شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی از پرسشنامه استاندارد نوردیک (nmq) و ارزیابی پوسچر کاری از روش ارزیابی سریع مواجهه (qec) استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss ibm 20 و آزمون های تست کای دو و تی مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در بافندگان مورد مطالعه 4/80 درصد بود ، که به ترتیب کمر و شانه با 52 و 6/49 درصد گزارش اختلال، بیشترین و آرنج و پاها با 20 و 26 درصد کمترین شیوع را داشتند. بین میزان شیوع اختلالات در ناحیه شانه/بازو، مچ/دست و گردن و امتیاز qec رابطه آماری معناداری مشاهده شد (05/0p <). همچنین میانگین سابقه کار و مدت کار روزانه در دو گروه دارای اختلال و بدون اختلال اسکلتی- عضلانی از نظر آماری معنادار بود (05/0> p). نتیجه گیری: بنظر می رسد مدت زمان نسبتاً بالای کار روزانه و تکراری بودن کار و نیز تعلل در تنظیم ارتفاع نشستنگاه با افزایش قسمت بافته از عوامل تاثیرگذار در شیوع بالای اختلالات اسکلتی عضلانی باشد، که نتایج ارزیابی پوسچر نیز موید آن است. تصحیح به موقع ارتفاع نشستنگاه با طراحی نشستنگاه قابل تنظیم و رعایت اصول ارگونومیکی در کارگاه ها می تواند در کاهش شیوع راهگشا باشد. کلید واژه ها: اختلالات اسکلتی- عضلانی، قالی بافی، ارگونومی، ارزیابی پوسچر، qec. وصول مقاله:13/12/92 اصلاحیه نهایی:10/4/93 پذیرش:1/5/93